Ο μικροβιολογικός έλεγχος του ωτικού εκκρίματος, παραγματοποιείται προκειμένου να διερευνηθούν τα μικροβιακά αίτια της εξωτερικής και μέση ωτίτιδας.
Εξωτερική ωτίτιδα
Σε γενικές γραμμές, η μόλυνση του έξω ακουστικού πόρου μοιάζει με τη μόλυνση του δέρματος και των μαλακών ιστών σε άλλα σημεία του σώματος. Ωστόσο, υπάρχουν ορισμένες αξιοσημείωτες διαφορές. Ο έξω ακουστικός πόρος είναι στενός και ως αποτέλεσμα τα ξένα σώματα και τα υγρά που εισέρχονται μπορούν να παγιδευτούν, προκαλώντας ερεθισμό των επιφανειακών ιστών. Η εξωτερική ωτίτιδα μπορεί να υποδιαιρεθεί σε ορισμένες κατηγορίες: οξεία εντοπισμένη, οξεία διάχυτη, χρόνια και κακοήθης. Ωστόσο, εκτός από την κακοήθη εξωτερική ωτίτιδα οι υπόλοιπες εξωτερικές ωτίτιδες σπάνια διαφοροποιούνται στην κλινική πρακτική.
Ι. Οξεία εντοπισμένη εξωτερική ωτίτιδα
Η οξεία εντοπισμένη εξωτερική ωτίτιδα προκαλείται συνήθως από το μικρόβιο Staphylococcus aureus.
II. Οξεία διάχυτη εξωτερική ωτίτιδα
Η οξεία διάχυτη εξωτερική ωτίτιδα είναι μια συνηθισμένη ασθένεια σε ενήλικες, ενώ έχει και συχνές υποτροπές. Είναι επίσης γνωστή ως “αυτί του κολυμβητή” και συμβαίνει κυρίως σε θερμές και υγρές συνθήκες. Πολλά διαφορετικά βακτήρια προκαλούν αυτή τη μόλυνση, με τα πιο συνηθισμένα να είναι η Pseudomonas aeruginosa και ο Staphylococcus aureus. Σπανιότερα, οξεία διάχυτη εξωτερική ωτίτιδα προκαλούν αναερόβιοι μικροοργανισμοί που προέρχονται από τον στοματοφάρυγγα
III. Χρόνια εξωτερική ωτίτιδα
Η χρόνια εξωτερική ωτίτιδα οφείλεται σε αποικισμό με κολοβακτηρίδια (E. coli) και μύκητες και η καλύτερη θεραπεία περιλαμβάνει τοπικό καθαρισμό και όχι αντιβιοτικά.
IV. Κακοήθης εξωτερική ωτίτιδα
Κλινικά, η πιο σημαντική μορφή εξωτερικής ωτίτιδας είναι η κακοήθης εξωτερική ωτίτιδα. Η κακοήθης εξωτερική ωτίτιδα είναι μια σοβαρή νεκρωτική φλεγμονή που εξαπλώνεται από το πλακώδες επιθήλιο του ακουστικού πόρου, στους περιβάλλοντες μαλακούς ιστούς, τα αιμοφόρα αγγεία, τους χόνδρους και τα οστά. Ασθενείς που βρίσκονται σε κίνδυνο για την εμφάνιση της συγκεκριμένης νόσου, είναι άτομα με σακχαρώδη διαβήτη, ηλικιωμένοι και ανοσοκατασταλμένοι ασθενείς. Είναι μια απειλητική για τη ζωή κατάσταση, με σημαντικό κίνδυνο νευρολογικής συμμετοχής και παράλυση του προσωπικού νεύρου. Σχεδόν πάντα προκαλείται από την Pseudomonas aeruginosa.
Μέση ωτίτιδα
Η οξεία μέση ωτίτιδα ορίζεται από τη συνύπαρξη υγρού στο μέσο αυτί και σημεία και συμπτώματα οξείας νόσου. Μπορεί να συμβεί όταν χλωρίδα του στοματοφάρυγγα αποικίζει την ευσταχιανή σάλπιγγα και δεν αντιμετωπίζεται από τους μηχανισμούς άμυνας του μέσου ωτός. Η μέση ωτίτιδα είναι μια συνηθισμένη κατάσταση σε παιδιά, έχοντας συχνές υποτροπές. Είναι σημαντικό να θεραπεύεται αποτελεσματικά η μέση ωτίτιδα, επειδή στις πιθανές επιπλοκές περιλαμβάνεται και η απώλεια της ακοής. Αυτό με τη σειρά του θα μπορούσε να έχει πολύ δυσμενείς επιπτώσεις στην ανάπτυξη του λόγου και της συμπεριφοράς στα παιδιά.
Ι. Οξεία μέση ωτίτιδα
Οι πιο συνηθισμένοι μικροοργανισμοί που προκαλούν αυτού του είδους τη λοίμωξη είναι οι S. pneumoniae, Η. influenzae και Μ. catarrhalis. Λιγότερο συχνές αιτίες είναι οι S. pyogenes, S. aureus και ορισμένα Gram αρνητικά βακτήρια. Ο αναπνευστικός συγκυτιακός ιός (RSV) και οι ιοί της παραγρίππης έχουν απομονωθεί από ασθενείς με μέση ωτίτιδα και μπορεί να έχουν ρόλο στην αιτιολογία της νόσου, ιδιαίτερα στα παιδιά.
II. Χρόνια πυώδης μέση ωτίτιδα
Η χρόνια πυώδης μέση ωτίτιδα είναι πολύ καταστροφική, επίμονη και μπορεί να προκαλέσει μη-αναστρέψιμες βλάβες, όπως απώλεια της ακοής. Οι πιο συχνές βακτηριακές αιτίες είναι η Pseudomonas ακολουθούμενη σε συχνότητα από ανθεκτικούς στη μεθικιλλίνη χρυσίζοντες σταφυλόκοκκους (MRSA) και τα αναερόβια βακτήρια που βρίσκονται στο 25% των ασθενών.
Μυκητιασική ωτίτιδα
Η μυκητιασική μόλυνση του αυτιού είναι μια επιφανειακή, χρόνια ή υποξεία λοίμωξη του έξω ακουστικού πόρου. Μπορεί να προκληθεί μερική κώφωση από απόφραξη του έξω ακουστικού πόρου με μυκητιασικές υφές. Μύκητες που σχετίζονται με μόλυνση το έξω ωτός είναι είδη Aspergillus, το Scedosporium apiospermum (Pseudallescheria boydii) καθώς και άλλοι μύκητες και ζυμομύκητες.